NỖI CÔ ĐƠN CÒN ĐÁNG SỢ HƠN MA

                                                                   

ƯỚC GẶP MA

Đêm khuya vắng lặng như tờ

Mảnh trăng đầu tháng lửng lơ ngang đầu

Đồng xa đã có ai đâu

Mênh mang mờ ảo một mầu sương rơi

Một mình chỉ một mình thôi

Những mong có được một người cùng đi

Trong tâm vọng tiếng thầm thì

Hình như anh muốn nói gì cùng em!

Một mình cắt lúa ngang đêm

Lưng trời tiếng vạc nỗi niềm xót đau

Mong cho trời sáng mau mau

Bạn đồng sau trước chia câu tâm tình

Đêm sâu cắt lúa một mình

Thương người mình lại thương mình xót xa

Cô đơn nên ước gặp ma!

                                          An Đông,ngày 2-10-2014

                                             Nguyễn Thị Anh Đào

                       Đội 7 An Đông,An Bình ,Nam Sách,Hải Dương

NỖI CÔ ĐƠN CÒN ĐÁNG SỢ HƠN MA

                                Lời bình:Tạ Anh Ngôi

Ma là một khái nệm trừu tượng,một phần phi vật chất của người đã chết(Hay hiếm hơn là động vật đã chết).Theo quan niệm của một số tôn giáo và nền văn hóa,con người gồm thể xác(mang tính chất vật chất) và linh hồn(mang tính chất phi vật chất).Khi con người chết đi,linh hồn thoát khỏi thể xác.Nếu linh hồn đó không có có cơ hội đầu thai hoặc nơi trú ngụ chung với các linh hồn khác mà tương tác với cõi thực có con người sẽ gọi là ma…(Bách khoa toàn thư mở wekipedia)

   Trong truyền thuyết và các chuyện kể dân gian,ma được mô tả là vật thể biến hóa khôn lường,hay trêu ghẹo người yếu bóng vía,thậm chí còn hại cả người.Vì vậy,lẽ thường khi nói đến ma thì ai cũng sợ.Những người yếu bóng vía hễ nghe nói đến ma là đã sợ.Phụ nữ và trẻ con lại càng sợ ma hơn.Nhiều người bị dọa ma sợ đến chết ngất tại chỗ.Thế mà có người phụ nữ lại ước gặp ma mới thật là kỳ lạ.Chẳng biết con ma đó hiền hay dữ,Nhưng dù là “ma hiền”hay “ma dữ”,hễ là ma thì chả ai muốn gặp cả,vì ma thường chỉ mang đến sự xui xẻo,sợ hãi mà thôi.Người phụ nữ trong bài thơ”ước gặp ma”này có lẽ đã bị đẩy đến tận cùng của nỗi sợ hãi nên chị không còn sợ nữa,hay có một nỗi sợ khác đang hiện diện lớn hơn đã lấn át đi chăng?

   Đọc bài thơ,tôi nhận thấy chị thật cô đơn-Cô đơn đến tận cùng của nỗi cô đơn!Giữa cánh đồng xa đêm vắng chỉ có”Mênh mang mờ ảo một màu sương rơi…” Một mình chị nhỏ nhoi tan biến trong vắng lặng.Chị mong trời chóng sáng để có thêm bạn điền sẻ chia cho bớt nỗi sợ và cô đơn.Nhưng trời còn quá sớm”Mảnh trăng đầu tháng lửng lơ ngang đầu”.Trăng đầu tháng là trăng non,trăng mọc từ khi trời còn chưa tối hẳn và lặn vào khoảng nửa đêm.Trăng đầu tháng vẫn”lửng lơ ngang đầu” tức là người phụ nữ ấy đi gặt lúa vào lúc gần nửa đêm.Không có người nông dân nào đi gặt sớm đến như vậy:

                      Đêm khuya vắng lặng như tờ

                      Mảnh trăng đầu tháng lửng lơ ngang đầu

                      Đồng xa đã có ai đâu

                      Mênh mang mờ ảo một mầu sương rơi…

   Một mình chị giữa đồng không mông quạnh,nỗi cô đơn như càng nhân lên gấp bội..Chị chỉ mong có thêm một vài người nào đó,cùng đi gặt lúa đêm như chị,để cho vơi bớt cảm giác nỗi cô đơn.Nhưng không hề có ai,vì có ai đơn chiếc đâu?Vào giờ này,mọi người còn đang chìm trong giấc ngủ nồng say bên cạnh người thân yêu của mình.Mặc dù thời gian làm vụ đông thường ngắn và gấp gáp,nhưng mọi người không phải quá vội vàng,vì gia đình họ có đủ lao động,đến sáng ngày họ đi làm cũng vẫn kịp thời vụ.Chỉ có chị-Người phụ nữ góa chồng sớm,các con chị đứa lấy chồng xa,đứa đi làm ăn sinh sống ở xứ người,nhà chị thiếu lao động trầm trọng,nên chị phải đi gặt cả đêm để cho kịp thời vụ.Tuy nhiên,trong nỗi buồn cô đơn,chị cũng tìm được cứu cánh,đấy là tình thương yêu của người chồng đã quá cố của mình:

                       Trong tâm vọng tiếng thầm thì

                       Hình như anh muốn nói gì cùng em!

HÌNH NHƯ là một từ nghi vấn,chị cố tin nhưng hiện thực đã kéo chị về với thực tại.Tiếng con chim vạc đi ăn đêm đã đánh thức tiềm thức của chi:

                        Một mình cắt lúa ngang đêm

                        Lưng trời tiếng vạc nỗi niềm xót đau

   Đọc đến đoạn thơ này,tôi đã thực sự xúc động,tưởng tượng ra một người phụ nữ nhỏ bé,đơn độc,yếu đuối giữa không gian vô tận của thiên nhiên.Sự mênh mông của cánh đồng,sự vắng lặng của không gian bao la đã gặm nhấm tâm hồn chị,làm cho chị cảm thấy vô cùng đơn độc.Chi bỗng thấy sợ-Chị sợ nỗi cô đơn:

                        Mong cho trời sáng mau mau

                        Bạn đồng sau trước chia câu tâm tình

Nhưng mong đợi cũng chỉ là mong đợi trong vô vọng.Trời đêm còn quá sớm,chưa thể có ai ra đồng vào lúc này,ngay đến cả ma(Kẻ luôn ngự trị đêm tối và hoang vắng) cũng chưa hiện hình.Với chị lúc này ma không còn đáng sợ nữa,vì chị mới chỉ được nghe kể lại chứ chị đã được diện kiến bao giờ đâu?Trong hoàn cảnh của chị bây giờ,nỗi cô đơn là thực tại còn ma chỉ là lời đồn thổi.Chị đang phải đối mặt với nỗi cô đơn và vì thế, nỗi cô đơn còn đáng sợ hơn nỗi sợ ma.Dù sao ma cũng có hình dáng của con người,nó còn có thể cho chị cảm giác đông vui:

                        Đêm sâu cắt lúa một mình

                        Thương người mình lại thương mình xót xa

                        Cô đơn nên ước gặp ma!

Bản chất của người phụ nữ Việt Nam là vậy,đồng cảm và sẻ chia.Tủi thân và thương xót cho mình nhưng chị lại càng thương xót cho những người phụ nữ khác cũng có chung cảnh ngộ như mình.

   Bài thơ ngoài cái tứ lạ”ƯỚC GẶP MA” ra,tôi còn thích câu thơ này,bởi lẽ nó giàu chất NGƯỜI và chất nhân văn.Chúng ta càng thương xót chị hơn bởi chị thật cực khổ và cô đơn.Có thể nói chị đã bị đẩy đến tận cùng của khổ cực,tận cùng của nỗi cô đơn.Tôi tự hỏi:Trên cuộc đời này liệu còn có người phụ nữ nào cực khổ hơn,cô đơn hơn người phụ nữ trong bài thơ:”ƯỚC GẶP MA” này chăng !

                                                                     Nhân Hưng,ngày 11-10-2014

                                                                                   Tạ Anh Ngôi